โกนหนวดด้วยตัวเอง ขั้นตอนและข้อควรระวังที่ควรรู้
การโกนหนวดเป็นอีกหนึ่งกิจวัตรที่ผู้ชายหลายคนทำ เพื่อจัดแต่งหนวดเคราให้เรียบร้อย ไม่รกรุงรัง หรือในบางสายอาชีพจำเป็นต้องให้ใบหน้าดูเกลี้ยงเกลาอยู่เสมอ แต่น้อยคนครับที่จะทำถูกวิธี จึงประสบปัญหามีดโกนบาด เกิดอาการคัน และรูขุมขนอักเสบได้
วิธีโกนหนวดเคราให้เกลี้ยงเกลา ไม่เป็นตอ มีขั้นตอนอย่างไร ? โกนหนวดบ่อย ขนจะขึ้นเร็วจริงไหม ? โกนหนวดแล้วคันเกิดจากอะไร ? หมอสรุปขั้นตอน และข้อควรระวังไว้ให้แล้วครับ
สารบัญ โกนหนวด
โกนหนวดวิธีไหนได้บ้าง ?
หากแบ่งวิธีโกนหนวดด้วยตัวเอง ตามอุปกรณ์จะมีด้วยกัน 2 รูปแบบ คือ มีดโกนหนวด และเครื่องโกนหนวดไฟฟ้าครับ ซึ่งจะมีข้อดีและข้อควรระวังต่างกัน
- มีดโกนหนวด : มีทั้งแบบเปลี่ยนใบมีดได้ และมีดโกนที่ใบมีดติดกับด้ามสำหรับใช้แล้วทิ้ง ข้อดีคือราคาถูกที่สุด แต่ข้อเสีย มักมีโอกาสเกิดบาดแผลและการระคายเคืองได้ง่ายครับ จึงควรโกนตอนผิวเปียกน้ำ และใช้ร่วมกับครีมโกนหนวด
- เครื่องโกนหนวดไฟฟ้า : ใบมีดของเครื่องโกนหนวดไฟฟ้าจะไม่แนบชิดกับผิวเท่ากับมีดโกน เพื่อป้องกันการเกิดบาดแผล หลายยี่ห้อจะมีฟังก์ชันพิเศษ เช่น ใบมีดลับคมได้เอง มีสารหล่อลื่นในตัวเครื่อง หรือกันน้ำ จึงสามารถโกนได้ทั้งแบบเปียกและแบบแห้ง แต่ข้อเสียคือมีราคาสูงกว่า
โกนหนวดด้วยมีดโกนและเครื่องโกนหนวดไฟฟ้าให้ผลลัพธ์ใกล้เคียงกันครับ เป็นวิธีกำจัดขนชั่วคราวเช่นเดียวกับการแวกซ์ ถอน หรือใช้มูสกำจัดขน ไม่กี่วันหนวดก็จะยาวขึ้นใหม่ และสังเกตเห็นเป็นตอขนสีเข้ม
หากมองหาวิธีกำจัดขนส่วนเกินบนใบหน้าแบบถาวร จะเป็นการใช้เลเซอร์ครับ ซึ่งมีทั้งเลเซอร์หนวด เลเซอร์เครา และเลเซอร์ขนหน้า
โกนหนวดเอง vs เลเซอร์ เลือกแบบไหนดี ?
ขึ้นอยู่กับความต้องการครับ ถ้าอยากตัดแต่งหนวด เครา จอนผมให้เป็นทรง ไม่รกรุงรัง อาจเลือกใช้การโกนหนวดที่สามารถทำได้ด้วยตัวเอง แต่ถ้าต้องการกำจัดหนวดเคราออกทั้งหมด เพราะตำแหน่งงาน เสริมโหงวเฮ้ง หรือชอบความเกลี้ยงเกลา เลเซอร์จะตรงจุดกว่า
เลเซอร์ขนเป็นวิธีกำจัดขนถาวรที่ปลอดภัยครับ อาศัยพลังงานความร้อนจากเลเซอร์ทำลายรากขนแบบเฉพาะเจาะจง โดยไม่ก่อให้เกิดอันตรายกับผิวหนังบริเวณใกล้เคียง หากทำต่อเนื่อง 5-8 ครั้งขึ้นไป ขนจะขึ้นช้าลง และอาจไม่ขึ้นเลย สามารถทำได้ทั้งบริเวณใบหน้าและร่างกาย เช่น เลเซอร์หนวด เลเซอร์เครา เลเซอร์ขนหน้า เลเซอร์บราซิลเลี่ยน และเลเซอร์ขนหลัง ที่นิยมในประเทศไทยจะมีเครื่อง YAG Laser และ Diode Laser
อ่านเพิ่มเติม : เลเซอร์ขนกี่ครั้งเห็นผล ? ต้องทำกี่ครั้งให้ขนหายถาวร ?
ภาพรีวิวก่อน-หลัง เลเซอร์หนวดด้วยโปรแกรม Cool Yag 1064
วิธีการโกนหนวดด้วยตัวเองไม่ให้เป็นตอ
สำหรับใครที่ตัดสินใจจะโกนหนวดด้วยตัวเอง หมอสรุปขั้นตอนการโกนหนวดอย่างถูกวิธีไว้ให้แล้ว ช่วยให้ผิวเกลี้ยงเกลา ไม่เป็นตอ และไม่เกิดบาดแผลครับ
- เตรียมอุปกรณ์ให้พร้อม : มีดโกนที่คมและสะอาด หรือเครื่องโกนหนวดไฟฟ้า, น้ำมันก่อนโกนหนวด (Pre-Shave Oil), ครีมหรือเจลโกนหนวด, แปรงพู่ตีโฟม และผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหลังโกนหนวด (After Shave)
- ล้างหน้าด้วยน้ำอุ่น : หลังจากล้างหน้า เพื่อทำความสะอาดและเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิวแล้ว แนะนำให้ใช้ผ้าขนหนูชุบน้ำอุ่นมาวางไว้บนผิวประมาณ 2 นาที ช่วยเปิดรูขุมขนให้กว้าง โกนหนวดได้อย่างเกลี้ยงเกลา ลดความเสี่ยงเกิดผื่นแดงหลังโกนครับ บางคนอาจเลือกโกนหนวดหลังจากอาบน้ำอุ่นแล้วก็ได้
- เล็มหนวดเครา : หากมีหนวดเคราที่ยาวมากเกินไป ครีมโกนหนวดจะไม่สามารถซึมได้ทั่วถึง แนะนำให้เปลี่ยนหัวมีดโกนหรือเครื่องโกนหนวดเป็นหัวสำหรับตกแต่งหนวดเคราก่อนครับ หรืออาจจะใช้กรรไกรตัดให้สั้นลง
- ทา Pre-shave Oil : น้ำมันก่อนโกนหนวด มีประโยชน์หลายอย่าง เช่น ทำให้ขนหนวดนิ่มลง โกนง่าย และยังช่วยเคลือบผิว ลดแรงต้านเวลาโกนหนวดอีกด้วย
- ทาเจลหรือครีมโกนหนวด : ควรทาเจลหรือครีมโกนหนวดในทิศทางที่ย้อนขึ้นด้านบน ช่วยยกเส้นขนขึ้นให้ห่างจากใบหน้า บางรายอาจใช้แปรงพู่ตีโฟมช่วย เพื่อให้ทาได้ทั่วทุกบริเวณที่จะโกน ทั้งด้านบนและล่างของริมฝีปาก แก้ม คาง และลำคอ ทิ้งไว้ก่อนโกนประมาณ 3 นาที
- โกนขน : ควรตรึงผิวให้เรียบเนียน และโกนตามแนวเส้นขนอย่างระมัดระวัง แนะนำให้ออกแรงกดเพียงเล็กน้อย ป้องกันการโดนมีดโกนบาด ทั้งนี้ในเครื่องโกนหนวดไฟฟ้าบางยี่ห้ออาจแนะนำให้โกนเป็นวงกลม ควรอ่านคู่มือการใช้งานร่วมด้วยครับ
- ล้างออกด้วยน้ำเย็น : น้ำเย็นช่วยกระชับรูขุมขนและลดการระคายเคืองของผิวที่อาจเกิดขึ้นหลังการโกนหนวดได้
- ทาผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหลังโกนหนวด : อาฟเตอร์เชฟหรือมอยส์เจอไรเซอร์ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้น ลดการระคายเคือง และลดการอักเสบติดเชื้อจากการโกนได้ แนะนำให้หลีกเลี่ยงที่มีส่วนผสมของเมนทอลหรือแอลกอฮอล์ เพราะอาจทำให้ผิวแสบร้อนและระคายเคือง
ข้อควรระวังในการโกนหนวด
การโกนหนวดเป็นวิธีกำจัดขนที่ดูเหมือนง่ายครับ แต่ก็มีข้อควรระวังมากมาย ดังนี้
- เลือกมีดโกนให้เหมาะสม : ควรใช้มีดโกนที่ออกแบบมาเพื่อการโกนหนวดโดยเฉพาะ ยิ่งมีหลายใบมีดก็จะช่วยลดแรงที่ใช้ในการโกนได้ ทำให้โกนได้ราบรื่นและไม่บาดผิว ใบมีดโกนบางยี่ห้อจะมีแถบกันบาด และเพิ่มสารหล่อลื่นให้ ในรายที่มีปัญหาโดนบาดบ่อย ๆ อาจเลือกใช้เครื่องโกนหนวดไฟฟ้าแทนครับ
- เลือกผลิตภัณฑ์ให้เหมาะกับสภาพผิว : ถ้าผิวบอบบางแพ้ง่าย ควรเลือกครีมโกนหนวด และ อาฟเตอร์เชฟสำหรับ Sensitive Skin โดยเฉพาะ หลีกเลี่ยงที่มีส่วนผสมของ Oil เพราะอาจทำให้สิวเห่อได้
- ไม่โกนย้อนเส้นขน : การโกนหนวดย้อนเส้นขนเสี่ยงโดนมีดบาดและเกิดรูขุมขนอักเสบได้ครับ ทิศทางการโกนหนวดโดยทั่วไปบริเวณเหนือริมฝีปากโกนลงล่าง ส่วนใต้ริมฝีปากโกนขึ้น เคราบริเวณคางโกนจากซ้ายไปขวา และแก้มให้โกนจากด้านนอกเข้าด้านใน
- ระวังน้ำหนักมือ : ไม่ควรกดใบมีดแรง ๆ ขณะโกน เพราะอาจทำให้โดนใบมีดบาดจนเป็นแผลได้
- อย่าลากมีดโกนซ้ำในตำแหน่งเดิม : โดยทั่วไปควรโกนหนวดเป็นแนวสั้น ๆ เพียง 1 ครั้งในแต่ละตำแหน่งครับ ไม่ควรถูมีดโกนซ้ำ ๆ ไปมาหลายครั้ง แต่ถ้าใครที่มักโดนมีดบาดบ่อย ๆ อาจลองลดแรงกดลง แล้วเพิ่มการโกนซ้ำเป็น 2 ครั้งในตำแหน่งเดิมก็ได้
- อย่าปล่อยให้ใบมีดทื่อ : ถ้าใบมีดโกนหนวดไม่คม จะตัดหนวดไม่สม่ำเสมอ อาจสังเกตเห็นตอขนเป็นหย่อม ๆ ได้ นอกจากนี้อาจดึงรั้งหรือทำให้เส้นขนขาดอยู่ภายในรูขุมขน เมื่อขนไม่สามารถงอกได้ตามปกติ ก็จะแทงเข้าไปในรูขุมขน ทำให้เกิดรูขุมขนอักเสบ ขนคุดได้ครับ แนะนำให้เปลี่ยนใบมีดโกนหลังจากใช้ไปแล้ว 5-7 ครั้ง
- ใส่ใจกับความสะอาด : ความสะอาดของใบมีดโกนมีความสำคัญมากครับ ช่วยลดความเสี่ยงติดเชื้อได้ หลังจากใช้งานแล้ว ควรล้างเศษหนวดและครีมออกให้หมด โดยปล่อยให้น้ำไหลผ่านใบมีด ช่วยป้องกันการสะสมของเชื้อโรคและแบคทีเรียได้
ควรโกนหนวดบ่อยแค่ไหน ?
ควรโกนหนวดสัปดาห์ละ 1 ครั้งครับ หากหนวดยาวเกินไปจะโกนให้เรียบเนียนได้ยาก แต่ถ้าโกนบ่อยเกินไปจะเสี่ยงเกิดการระคายเคือง คัน หรือรูขุมขนอักเสบได้
ในการโกนหนวด 1 ครั้งอาจอยู่ได้นาน 3-5 วัน เพราะอัตราการเจริญเติบโตของหนวดเคราจะอยู่ที่ 0.3-0.5 มิลลิเมตรต่อวัน ทั้งนี้ยังขึ้นอยู่กับปัจจัยอื่น ๆ เช่น สภาพแวดล้อม ฮอร์โมน หรือความหนาของเส้นขนร่วมด้วย ทางที่ดีควรรอให้หนวดเครายาวเกินรูขุมขนออกมาก่อนค่อยโกนครับ
โกนหนวดบ่อยทำให้ขนแข็งขึ้นเร็วจริงไหม ?
การโกนหนวดบ่อย ๆ ไม่ได้ทำให้หนวดเคราขึ้นเร็วหรือขนเส้นใหญ่กว่าเดิมครับ เพราะต่อมขนบนใบหน้าของเรามีจำนวนคงที่ หลายคนอาจรู้สึกว่าเส้นขนที่ขึ้นใหม่เป็นตอแข็ง ลูบแล้วสากมือ เนื่องจากขนหนวดยังสั้นอยู่ครับ แต่พอหนวดเคราเริ่มยาวก็จะรู้สึกว่าขนนิ่มลง
โกนหนวดมีอาการคัน
หากโกนหนวดไม่ถูกวิธีหลายคนมักมีอาการคันบริเวณหนวดเคราตามมาครับ เกิดจากผิวแห้ง การระคายเคืองจากอาฟเตอร์เชฟที่มีน้ำหอมและแอลกอฮอล์มากเกินไป หรือภาวะรูขุมขนอักเสบจากการโกน (Pseudofolliculitis barbae: PFB)
เบื้องต้นหมอแนะนำให้งดโกนหนวด และบำรุงผิวให้ชุ่มชื้นครับ ส่วนใหญ่อาการคันจะดีขึ้น และหายได้เองเมื่อขนยาวออกมาแล้ว ในกรณีที่มีภาวะรูขุมขนอักเสบ ผิวเป็นผื่นแดงคัน ควรไปพบแพทย์ทางผิวหนัง เพื่อวินิจฉัยและรักษาเพิ่มเติม
สรุปโกนหนวดด้วยตัวเองง่ายจริงไหม ?
การโกนหนวดเป็นวิธีกำจัดขนที่ดูเหมือนง่ายครับ แต่ถ้าทำไม่ถูกวิธีก็จะเกิดปัญหาต่าง ๆ ตามมาได้ จึงเหมาะกับผู้ที่ต้องการตัดแต่งทรงหนวด เครา และจอนผมไม่ให้รกรุงรังเท่านั้น หากต้องการให้ใบหน้าเกลี้ยงเกลา ผลลัพธ์อยู่ได้นาน ไม่เกิดอาการคัน หรือรูขุมขนอักเสบ เลเซอร์หนวดเคราหรือทั่วใบหน้าจะตรงจุดกว่า
ที่ V Square Clinic ให้บริการเลเซอร์ขน ราคาคุ้มค่า ทั้งบริเวณใบหน้าและร่างกาย ดูแลโดย Laser Specialist ทุกเคส สามารถจองคิวและรับบริการที่สาขาใกล้บ้านได้ครับ
เอกสารอ้างอิง :
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/ics.12328
- https://dermnetnz.org/topics/pseudofolliculitis-barbae