โบท็อกออฟฟิศซินโดรม
ปัจจุบันหลายคนคงคุ้นเคยกับชื่อของ “โบท็อก” หรือ สาร Botulinum Toxin A เป็นอย่างดี โดยเฉพาะในวงการความงาม ที่มีคุณสมบัติช่วยลดริ้วรอย แต่โบท็อกไม่ได้มีดีเฉพาะเรื่องของความงามครับ โบท็อกสามารถนำมาใช้ในการรักษาโรคได้เช่นกัน หนึ่งในนั้นคือโบท็อกออฟฟิศซินโดรม
ปัจจุบันโบท็อกสามารถช่วยรักษาโรคออฟฟิศซินโดรมได้ครับ ช่วยได้อย่างไร เห็นผลดีแค่ไหน คงผลลัพธ์ในการรักษาได้นานหรือไม่ ในบทความนี้ หมอมีข้อมูลเหล่านี้มาแนะนำครับ
สารบัญ โบท็อกออฟฟิศซินโดรม
โบท็อกออฟฟิศซินโดรมคือะไร ?
โบท็อกออฟฟิศซินโดรมคือ การใช้โบท็อก หรือสาร Botulinum Toxin A มาฉีดบล็อกกล้ามเนื้อของคนไข้ ที่มีปัญหาการปวดกล้ามเนื้อจากโรคออฟฟิศซินโดรม สาเหตุจากการที่กล้ามเนื้อทำงานอย่างใดอย่างหนึ่งซ้ำ ๆ หรืออยู่ในท่าทางที่ไม่เหมาะสมเป็นเวลานาน โดยเฉพาะส่วน คอ บ่า ไหล่ มักมีอาการปวดเป็นบริเวณกว้าง มีลักษณะอาการปวดล้า ๆ ทำให้คุณภาพชีวิตแย่ลง
การนำโบท็อกมาใช้เพื่อรักษาโรคออฟฟิศซินโดรมเป็นนวัตกรรมทางการแพทย์ที่ได้รับการยอมรับ ถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกโดยเฉพาะในคนไข้ที่มีอาการออฟฟิศซินโดรมเรื้อรังที่ต้องรับประทานยาอย่างต่อเนื่อง และมีความกังวลกับผลข้างเคียงจากการรับประทานยา
โดยผลลัพธ์ของการใช้โบท็อกในการรักษาโรคออฟฟิศซินโดรม สามารถช่วยลดการหลั่งสารที่ทำให้เกิดการหดตัวของกล้ามเนื้อ (Trigger Point) ซึ่งเป็นตัวการของการปวดเรื้อรังได้
โบท็อกออฟฟิศซินโดรม มีกระบวนการทำงานอย่างไร ?
การทำงานของโบท็อกจะออกฤทธิ์ต่อส่วนที่เป็นกล้ามเนื้อได้โดยตรง จึงสามารถรักษาอาการออฟฟิศซินโดรม แก้อาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อได้ตรงจุดครับ
เนื่องจากโรคออฟฟิศซินโดรม (Office Syndrome) เป็นกลุ่มอาการที่พบบ่อยในคนทำงาน โดยเฉพาะพนักงานออฟฟิศ ที่มีพฤติกรรมส่วนใหญ่ต้องทำงานนั่งโต๊ะ ใช้คอมพิวเตอร์เป็นประจำเป็นระยะเวลายาวนานติดต่อกันหลายชั่วโมงทำให้ร่างกายไม่ค่อยมีการเคลื่อนไหว จึงส่งผลให้เกิดอาการปวดเมื่อย และเกร็งตัวของกล้ามเนื้อ
อาการที่พบได้บ่อย ได้แก่ อาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ปวดร้าวกล้ามเนื้อบริเวณคอ บ่า ไหล่ รวมถึงสะบักหลัง ซึ่งหากปล่อยอาการไว้นาน โดยไม่รักษาให้ตรงจุด อาจรุนแรงขึ้นถึงขั้นหมอนรองกระดูกเสื่อม หรือหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทได้
การรักษาเมื่อแพทย์ฉีดโบท็อกเข้าไปยังส่วนที่มีปัญหา โบท็อกจะทำให้กล้ามเนื้อที่ถูกใช้งานหนักเป็นเวลานาน ๆ จนตึงแน่น หดเกร็ง อ่อนแรงลง ขยับได้น้อยลงชั่วคราว กล้ามเนื้อจึงเกิดการคลายตัว และนิ่มลงในที่สุดครับ
สามารถรักษาได้ถึงต้นตอของปัญหา และยังให้ผลลัพธ์ที่อยู่ได้นาน เมื่อเทียบกับการนวดผ่อนคลายร่างกาย ซึ่งจะรู้สึกดีแค่ช่วงแรก แต่สุดท้ายกล้ามเนื้อก็กลับมาปวดอีก เพราะแก้ไขไม่ถูกจุด
ฉีดโบท็อกออฟฟิศซินโดรม เมื่อไหร่เห็นผล ?
หลังฉีดโบท็อกออฟฟิศซินโดรมสามารถรู้สึกถึงผลลัพธ์ได้ทันทีหลังทำครับ คนไข้จะรู้สึกสบายตัวขึ้น กล้ามเนื้อที่เคยตึงคลายตัวลง จึงบรรเทาอาการปวดเกร็ง ช่วยให้เลือดสูบฉีดได้ดีขึ้น จะเริ่มออกฤทธิ์เต็มที่ ช่วง 7-14 วัน จึงช่วยลดความเสี่ยงกับโรคร้ายแรง เช่น กระดูกเสื่อมบริเวณไขสันหลัง หมอนรองกระดูกกดทับเส้นประสาท ที่นำพาไปสู่การผ่าตัดรักษาได้
โบท็อกออฟฟิศซินโดรมอยู่ได้นานแค่ไหน ?
หลังฉีดสามารถคงผลลัพธ์ได้นานประมาณ 4 – 6 เดือน ขึ้นอยู่กับการระดับอาการความรุนแรงของคนไข้แต่ละเคส รวมถึงการปรับท่าทางและการใช้งานกล้ามเนื้อที่เหมาะสมของคนไข้ร่วมด้วย โดยหมอจะมีนัดติดตามผล อาจมีการนัดมาทำซ้ำเพื่อคงความต่อเนื่องของผลลัพธ์ครับ
แต่ควรเว้นระยะในการฉีดแต่ละครั้งประมาณ 3-4 เดือน ไม่ฉีดติดต่อกันบ่อย ๆ เพื่อไม่ให้เกิดผลข้างเคียงอย่างอาการดื้อโบท็อกครับ
ฉีดโบท็อกออฟฟิศซินโดรม อันตรายหรือไม่ ?
การฉีดโบท็อกออฟฟิศซินโดรม ไม่ได้แตกต่างไปจากการฉีดโบท็อกริ้วรอยครับ หากใช้โบท็อกแท้ ผ่านอย. จะไม่ทิ้งสารตกค้างให้แก่ร่างกายของเรา แต่อาจมีผลข้างเคียงเกิดขึ้นหลังฉีดได้ เช่น รู้สึกเมื่อย หรือตึงบริเวณที่ฉีด เป็นอาการปกติที่ไม่อันตรายครับ
เพื่อความปลอดภัยการฉีดโบท็อกออฟฟิศซินโดรมควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ที่มีประสบการณ์ มีเทคนิคการฉีดที่ถูกต้อง ใช้ผลิตภัณฑ์โบท็อกแท้ ที่ผ่านอย.เท่านั้น ที่สำคัญคือต้องทำในคลินิกที่ได้มาตรฐาน มีความสะอาดมากพอ
ข้อดี ฉีดโบท็อกออฟฟิศซินโดรม
- เป็นวิธีที่ปลอดภัย ได้รับการยอมรับในทางการแพทย์ รักษาได้อย่างตรงจุด
- ขั้นตอนการรักษาไม่ยุ่งยาก ใช้เวลาไม่นาน (ประมาณ 1 ชั่วโมง)
- ไม่ต้องพักฟื้น ฉีดเสร็จเห็นผลลัพธ์ทันทีและดีขึ้นเรื่อย ๆ
- ช่วยให้คุณภาพชีวิตคนไข้ดีขึ้น ไม่ต้องทนปวดเมื่อยคอ บ่า ไหล่แข็ง
นอกจากนี้ยังมีข้อดีที่เป็นผลพลอยได้ด้านความงามร่วมด้วย เช่น ในกรณีที่ฉีดบริเวณสะบัก ก็จะทำให้ก้อนนูนบริเวณสะบักเล็กลง หรือหากฉีดบริเวณคอ ก็ยังช่วยปรับสัดส่วนคอให้เหมาะสม จากช่วงคอที่ดูสั้นให้เรียวระหงขึ้นรับกับกรอบหน้าได้อีกด้วยครับ
การดูแลตัวเองหลังฉีดโบท็อกออฟฟิศซินโดรม
- หลังทำสามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ปกติ
- งดดื่มแอลกอฮอล์ 24 ชม.
- ควรปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การปรับท่านั่งให้ถูกสุขลักษณะ มีการเปลี่ยนอิริยาบถบ่อย ๆ ไม่ควรทำในสิ่งเดิม ๆ เป็นระยะติดต่อกันนาน ๆ
- ปฏิบัติตัวตามคำแนะนำของแพทย์
สรุป
การฉีดโบท็อกออฟฟิศซินโดรมเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ช่วยรักษาอาการปวดเมื่อย กล้ามเนื้อหดเกร็งได้อย่างดี แต่ทั้งนี้ก่อนตัดสินใจฉีด ควรศึกษาข้อมูล และที่สำคัญคือการเลือกคลินิก ไม่ว่าจะฉีดโบท็อกบริเวณไหนก็ตาม บนใบหน้า หรือ ร่างกาย ควรเลือกคลินิกที่มีความน่าเชื่อถือครับ ใช้โบท็อกแท้ที่มีคุณภาพ แพทย์มีประสบการณ์ในการฉีดโบท็อกเพื่อความปลอดภัย ไม่เป็นอันตรายภายหลังครับ
อ้างอิง
- Botulinum toxin in the treatment of myofascial pain syndrome
- Botulinum Neurotoxin-A for Treatment of Refractory Neck Pain: A Randomized, Double-Blind Study